Column Leo Fijen: Wijngaard

Leo Fijen was tot november 2019 hoofdredacteur Levensbeschouwing bij KRO-NCRV daarna is hij deels met pensioen gegaan en zal hij als presentator aanblijven en adviezen geven aan de directie op het gebied van levensbeschouwing. In KRO Magazine schrijft hij wekelijks een column over zaken die hem opvallen of bezighouden.

Driehuis, Nijkerk en Zeewolde. Die plekken staan voor mij symbool voor het leven dat weer op gang komt. Want voor het eerst in anderhalf jaar reed ik in de avonduren door steden en dorpen in Nederland, op weg naar een lezing of een ontmoeting met bestuurders die de afslag hadden gemist in coronaland. Anders gezegd: alles lijkt terug naar normaal, want de files staan er weer, de agenda’s raken voller en de kerken mogen weer open met enige voorzichtigheid. De werkelijkheid is anders, zo heb ik geleerd in Driehuis, Nijkerk en Zeewolde.

De waarheid is dat het oude normaal niet terug zal komen en dat veel organisaties met vrijwilligers het contact met een grote groep ouderen hebben verloren. Dat is best wel dramatisch te noemen: de scheiding der geesten, tussen mensen die weer van alles willen en vooral ouderen en kwetsbaren die hun gezicht nog steeds niet laten zien. In de kerken is dat zeer markant. Daar zit ook een zekere tragiek in: hoe bereik je de mensen die om plausibele redenen zich blijven terug trekken achter hun voordeur?

Een deel van het antwoord vond ik in Oosterhout, op een ochtend in oktober, in de wijngaard rondom Sint Catharinadal, het schilderachtige en middeleeuwse klooster van de Norbertinessen die vieren dat ze 750 jaar bestaan. Met dat jubileum in het vooruitzicht vroegen de zusters zich af hoe ze een plek van verbinding en ontmoeting konden worden. In de herfst van hun leven, met veel zusters op hoge leeftijd, geloofden ze toch in een nieuw begin en namen het initiatief tot een wijngaard op hun landerijen. Een paar jaar later is dat een enorm succes geworden, met een plek in de top 10 van Nederlandse wijnen.

Ik was er op de eerste dag van de oogst van dit jaar en wist niet wat ik zag: tientallen ouderen en kwetsbaren die de druiven plukten. Hier was geen scheiding van groepen, in de schepping werden de zusters en de ouderen verbonden. Of zoals de priorin zuster Maria Magdalena het zei: “Het gaat hier om de wijnstok. Dat is Christus, wij zijn de ranken, zusters en ouderen. In alles wat we samen doen, gaat het om de Ander. Die brengt ons samen en tot leven.”

Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 42. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.

Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum