Soms lijkt het erop dat je geleid wordt in het leven. Meer dan 30 jaar geleden word ik gevraagd om verslag te doen van het conflict op de Balkan.
Ik reis af naar Zagreb, met in ons gezelschap een tolk die ik nooit eerder had ontmoet, Geert van Dartel. Hij gaat mee omdat zijn vrouw Kroatische is en hij ook de taal van de hoofdstad Zagreb spreekt. Daar horen we van het oorlogsdrama in het kleine naburige plaatsje Vocin. De Serviërs hebben daar tientallen mensen op beestachtige wijze vermoord en hun lichamen op een rij in de sneeuw gelegd. Die kleurt rood van het geweld. We besluiten daar naartoe te gaan, op eigen risico. Onze tolk Geert gaat ook mee, we begeven ons naar oorlogsgebied. En we krijgen te horen dat we voor het donker echt terug moeten zijn. Anders loopt ons leven gevaar.
Als we in Vocin aankomen, worden we stil. Alles is kapot, geplunderd, in brand gestoken en verwoest. Van het dorp is niets meer over, behalve het heiligdom van Maria. Te midden van de puinhopen staat de Moeder van ons allemaal nog overeind, alsof ze waakt over het verwoeste dorp. Aangeslagen gaan we terug, te laat. Het is inmiddels donker. Met een bang hart rijden we terug naar Zagreb om de aanblik van dat dorp Vocin en het beeld van Maria nooit meer te vergeten. Ruim 30 jaar later belt de tolk me weer.
Geert van Dartel is inmiddels de voorzitter van Raad van Kerken in Nederland. Hij vraagt of we na al die jaren toch weer de krachten kunnen bundelen. En hij wijst me op twee kunstenaars uit Kiev die op de achterkant van munitiekisten iconen van Maria hebben geschilderd, als een teken dat de vrede het kan winnen van de oorlog. Geen mens kan in zijn eentje de oorlog omkeren, maar iedereen kan in zijn of haar leven de vrede naderbij brengen.
Daarom trekken Geert en ik weer samen op en halen de iconen naar de Abdij van Egmond. Daar zijn ze tot 17 december te zien, in de ruimte naast de abdijwinkel. Kom vooral kijken en ontdek dat Maria ons de weg naar vrede wijst. Zoals ik mocht leren dat Maria de levens van Geert en mij voor altijd verbindt en leidt.
Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 45. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum
