Als de bomen verkleuren en hun mooiste bladeren laten zien, vertelt de schepping ons dat in de herfst van ons bestaan de grootste schoonheid verborgen kan liggen. Zo hebben we Allerheiligen en Allerzielen gevierd: allen die ons heilig zijn en niet meer onder ons verkeren, blijven in God met ons verbonden. Doden en levenden, ze zijn dichter bij elkaar dan we soms voelen en denken.
In onze kerk vieren we die verbondenheid op de avond van 2 november met de nabestaanden van hen die gestorven zijn. Naast me zit een vrouw met haar zus. Precies een jaar geleden stierf hun vader, al weer wat langer geleden hun moeder. En met het overlijden van vader ervaart zijn dochter dat er zoveel meer gebeurt tussen hemel en aarde. Alsof de ziel van vader nog niet weg is, alsof moeder ook weer meer nabij is gekomen.
Op momenten dat ze het niet verwacht gebeurt het, een teken van de overkant. Dat teken heeft een naam, lieveheersbeestje. In het jaargetijde dat deze beestjes er niet kunnen zijn, melden ze zich steeds weer. En meer en meer denkt de dochter dat vader en moeder een teken van de overkant geven. Voor de dood van vader gebeurt het nooit, na zijn sterven klopt de verbondenheid door de dood heen steeds op de deur van haar hart. De dochter vindt het niet gek en spreekt het uit waar iedereen bij is: lieveheersbeestjes troosten haar. Het gaat er niet om of het waar is, hier geldt maar één werkelijkheid: of de nabestaanden op een nieuwe manier zin kunnen geven aan hun leven en heel even de grens tussen leven en dood over kunnen gaan. Het is niet de waarheid, het is hun werkelijkheid die nieuw leven geeft.
Ik luister naar het verhaal van deze dochter voordat de viering van Allerzielen begint. En ik ervaar een grote herkenning. Dan vertel ik aan de dochter wat ik laatst heb ervaren bij het graf van mijn ouders in Heemstede. Ik zet daar een bloemetje neer, praat dan hardop tegen hen en eindig met gebed. Als ik terug bij de auto ben, zie ik een lieveheersbeestje op de motorkap. Als een teken van de overkant, als een verbondenheid van hun zielen met mijn leven.
Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 46. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum
