Door onze vaste columnist Leo Fijen
Soms heb je een leven lang nodig om anders naar je eigen vader en moeder te kijken. En soms lijkt het alsof anderen je daar voortdurend op willen wijzen, alsof er geen ontkomen aan is. Ze vertellen hun verhalen en dwingen je daardoor om na te denken over je eigen relatie tot je ouders.
De dood verandert daar niets aan. Sterker nog, ik heb het gevoel dat de relatie tot mijn eigen ouders verandert naarmate ze langer dood zijn. De afstand geeft de ruimte om beter te kijken en je ouders op een andere manier tot leven te zien komen.
Eerst was er het bericht van mijn oom in Canada die op internet een foto van mij had gezien. Hij schreef me dat hij niet een foto van mij had gezien maar in mij een beeld van mijn vader herkende toen die dezelfde leeftijd had als ik. Ten diepste zei hij daarmee dat ik meer op mijn vader dan mijn moeder leek, terwijl ik altijd dacht dat het omgekeerd was.
Korte tijd later vertelde een dorpsgenoot op een vergadering dat ze bezig was het huis van haar ouders leeg te halen en daar schoenendozen met foto’s en brieven had gevonden. De brieven waren geschreven naar aanleiding van hun zilveren en gouden huwelijk.
Op een rustig moment was ze die brieven gaan lezen, en pas toen had ze ontdekt wat haar vader en moeder hadden betekend voor mensen in de buurt. Ze leerde haar vader daardoor beter kennen, terwijl hij toch al jaren dood is.
Een ander markant voorbeeld kwam een dag later. Een oude man vertelde dat hij altijd een slechte relatie met zijn moeder had en daardoor na haar dood nooit meer aan haar gedacht had, zelfs niet als hij het graf van zijn ouders bezocht. Dat veranderde toen hij in de laatste handdruk van zijn moeder alsnog een handreiking had gezien.
Afgelopen zondag heeft deze man bij het graf voor het eerst hardop tegen zijn moeder gesproken. Hij kwam haar nabij door de dood heen. Het is nooit te laat om op een andere manier naar je moeder te kijken.
