Column Leo Fijen: Kaart

Leo Fijen is hoofdredacteur Journalistiek en Levensbeschouwing bij KRO-NCRV. In KRO Magazine schrijft hij wekelijks een column over zaken die hem opvallen of bezighouden. Deze week: Kaart

Door onze vaste columnist Leo Fijen

Op een mooie dinsdag ben ik te gast in een klein dorp in het oosten van het land. Als ik er binnenrijd, voel ik me meteen thuis: de kerk in het midden, de winkels onder handbereik, de voetbalclub op loopafstand en Maria groet je met de deur de hele dag open.

Aan alles voel je dat de menselijke maat hier nog heel gewoon is. Dat hebben ze ook zichtbaar gemaakt in een gemeenschapshuis tegenover de sportvelden. Daar moet ik zijn en daar vertel ik mijn verhaal aan een zaal vol vrouwen.

Ik spreek over het begin en het einde van het leven. En ik probeer duidelijk te maken dat niemand weet wanneer het einde zich aandient en dat het daarom juist goed is om altijd je naaste gedag te zeggen en in de ogen te kijken.

Je weet niet of je de ander zult terugzien. De dood is soms dichterbij dan je denkt. Als de koffiepauze voorbij is, worden er tal van persoonlijke verhalen verteld. Je kunt hier merken dat de menselijke maat dorpelingen de ruimte geeft hun eigen levensgeschiedenis te vertellen.

Dat geldt zeker voor de laatste vrouw die het woord vraagt. Ze is een moeder van zes kinderen en ze vertelt dat ze haar zoon van 26 jaar van het ene op het andere moment verloor. Haar zoon werd dood in bed gevonden.

Ze voegt eraan toe dat ze nu troost vindt in het feit dat ze de laatste dagen voor zijn plotselinge dood veel persoonlijk contact met haar zoon heeft gehad. Daardoor heeft ze het gevoel dat ze toch afscheid heeft genomen.

Maar ze houdt de vrouwen ook nog wat anders voor. Ze legt uit dat ze dit drama heeft overleefd door de steun van zo velen om haar heen. Die steun kwam tot haar via tientallen kaarten. Die hebben haar gedragen op haar slechtste momenten.

En ook deze vasten leest ze die kaarten opnieuw als ze het moeilijk heeft. Daarom eindigt ze met een hartenkreet: als je niet weet wat je moet zeggen bij de plotselinge dood van een naaste, stuur een kaart. Die troost meer dan duizend woorden.