Tom Egbers: ‘Ik begrijp nu waarom ik soms zo driftig ben’

Tom Egbers is de gentleman onder de sportjournalisten en dat heeft vast iets met zijn Engelse moeder te maken. Zijn haar mag dan al meer dan dertig jaar in de war zitten, hij is immer onberispelijk gekleed en heeft prettig correcte omgangsvormen.

Egbers laat de interviewster de tafel op het terrasje uitkiezen, schenkt de glazen vol en spoedt zich achter haar weggewaaide A4’tje aan. Een gesprek dat begint met voetbal en eindigt met ‘God save the ueen’.

Hoe gaat het EK er voor jou uitzien?

‘Anders. Ik volgde als presentator altijd het Nederlands elftal op de voet, maar nu Nederland niet meedoet ga ik iets vergelijkbaars doen bij de Belgen. De NOS zendt alle EK-wedstrijden uit en het ligt voor de hand dat wij extra aandacht besteden aan een land waar men dezelfde taal spreekt en waarmee nogal wat dwarsverbanden zijn. Veel jongens in de Belgische nationale ploeg hebben een Nederlands voetbalverleden. Dus veel Nederlanders hebben wel iets met die jongens.’

Hoe jammer vind jij het – zeg op een schaal van 1 tot 10 – dat Oranje niet meedoet?

‘Dat vind ik 10,5 punt jammer. Ik ben wel journalist, maar ik heb ook gevoel in mijn donder! Toch blijft het heel mooi om erbij te zijn en verslag te doen. Bovendien vind ik de Belgen wel een leuk volk. Omgekeerd is dat trouwens minder. Ze vinden ons brutaal en arrogant… Alles wat ze in de rest van ons land van Amsterdam zeggen, vinden de Belgen van Nederlanders.’

Wie tip je voor de overwinning?

‘Frankrijk. Frankrijk heeft een heel mooie ploeg. Een sterke, superatletische maar ook heel technische ploeg. Daarachter komen Spanje, België en Duitsland. Misschien zelfs België op twee en Spanje op drie.’

Is de generatiekloof bij Studio sport gedicht nu Mart Smeets en Jack van Gelder vertrokken zijn? Zij verweten de jongere garde nogal eens dat ze niet elke vrije minuut op de velden te vinden waren.

‘Het tijdperk van de cowboys is voorbij. Maar ik zal bijvoorbeeld nooit tijdens het voetbalseizoen met vakantie gaan. In die zin hoor ik bij de oude generatie, want anderen doen dat wel en vinden het geen enkel punt. Ik ben ook degene die zegt dat je niet met teenslippers en in een bermudabroek op je werk zou moeten komen. Je gaat naar je werk! Niet naar het strand! Daar wordt verschillend over gedacht, hoor. Er zijn collega’s die dat wel doen.’

Heb je zelf ook het gevoel dat je …

‘Een ouwe lul aan het worden bent? Hahaha, dat voel ik elke dag!’

… dat je een soort tussengeneratie bent?

‘Ik ben nu van de presentatoren een senior. Maar ik heb niet het gevoel dat het verschil tussen mij en mijn collega’s generatietechnisch zo groot is als dat tussen Mart en zijn collega’s. Ik vind het leuk om van mijn jongere collega’s te leren, op het gebied van muziek of van gadgets. En ik zeg waar zij op kunnen letten. Maar wel op basis van gelijkwaardigheid.’

Je bent van jongs af Heraclesfan; 25 jaar getrouwd met Janke Dekker en je werkt meer dan 30 jaar bij NOS sport… is dat trouw of ben je bang voor verandering?

‘Ik ben vrij trouw … en ik ben niet bang voor verandering. Wat ik misschien wel zou moeten zijn, omdat ik het over het algemeen vrij goed voor elkaar heb. Ik heb een fijn privéleven en ik wil niet dat dat verandert. Ik heb mooie programma’s waaraan ik kan meewerken. Ik zou misschien bang moeten zijn dat dat kan veranderen.’

De NOS is de Champions League kwijt en het is steeds weer spannend of het eredivisievoetbal blijft. Krijg je het daar benauwd van?

‘Nee. Ik heb meer dan twintig jaar met heel veel plezier meegewerkt aan programma’s over de Champions League. Jammer dat we het kwijt zijn, maar het is nu aan een ander. Er komen ook weer andere dingen op mijn pad. Zoals Andere tijden sport. Mooie persoonlijke verhalen die zich afspelen in de wereld van de sport en waar ook niet-sportliefhebbers graag naar kijken.’

‘Dus ik ben niet bang voor veranderingen. Ik wil graag een ontwikkeling doormaken. Als ik doodga wil ik aan het einde van de rit kunnen zeggen dat ik geleefd heb. En de aftakeling is ingezet. Zoveel is zeker!’

Wat moet je voor het einde van de rit nog doen?

‘Ik wil nog een paar boeken schrijven. Ik wil graag documentaires maken … Ik zou het leuk vinden om met mijn zoon naar een voetbalwedstrijd te gaan in Ierland. Door die ouderwetsige taakopvatting heb ik ook wel dingen laten lopen, hè … Altijd op zondag weg … Dochter Amy heeft een eindvoorstelling van school, maar pappa moet mee met het Nederlands elftal … Dat is niet fijn.’

‘Als je wat ouder wordt denk je: dat had ik misschien toch beter anders kunnen doen. Mijn zoon is negentien en we zijn in ons leven vier keer samen naar een voetbalwedstrijd geweest. Vier keer!’

Spijt?

‘Het heeft geen zin om daar spijt van te hebben, want je doet het omdat je denkt dat het moet. Maar als je ouder wordt, worden andere vragen belangrijk. Hoe kunnen we gelukkig worden? Waarom worden sommige mensen niet gelukkig? Waar kom ik vandaan? Waar kom ik uit voort? Afgelopen zomer bleek in het programma Verborgen verleden dat ik afstam van Ierse bootvluchtelingen die tijdens de Grote Hongersnood naar Engeland vluchtten. Dat verandert je wel, hoor.’

‘Ik begrijp nu veel beter waarom ik soms zo driftig of zo geëmotioneerd kan zijn. Ieren en Engelsen zijn over het algemeen vrij gepassioneerde mensen. Mijn besef dat ik ben zoals ik ben heeft te maken met de mensen waar ik vandaan kom.’

Je was erg geëmotioneerd toen je familiegeschiedenis ontrafeld werd.

‘Ik dacht aan mijn moeder, die zelf niet zo oud geworden is en haar man al jong verloor. Ze heeft haar eigen vader nooit gekend, want die is ook jong gestorven. De vader van haar vader pleegde zelfmoord … En zijn ouders waren Ierse bootvluchtelingen. Ik vond het zo verdrietig allemaal. Mijn vader overleed toen ik dertien was en ik ben vooral door mijn moeder opgevoed. Mijn moeder was een heel erg Engels meisje.’

Wat is een heel erg Engels meisje?

‘Ze hield van Engelse tradities, reed altijd in een Engelse auto. Met Kerst stuurde mijn Engelse grootmoeder Amy altijd een doos met Christmas presents. We gingen naar Engeland op vakantie en halverwege de reis ging mijn moeder naar het dek. Bij mooi weer kon ze dan de krijtrotsen van Dover zien. Dan was ze bijna thuis. Daar krijg je als kind iets van mee.’

‘Ik heb altijd een fascinatie gehad voor Engeland en in het bijzonder voor de stad Liverpool. Nu blijkt dat mijn Ierse voorouders indertijd in Liverpool aan land zijn gekomen! Het ging allemaal verder dan ik kon weten. Voor de wet ben ik een allochtoon omdat mijn moeder Engelse is.’

‘Maar zo voel ik me niet. Ik blijf natuurlijk altijd een Nederlander. Ik zat hier op school en ben opgegroeid met Ja zuster, nee zuster. Maar als ‘God save the queen’ aan het begin van een wedstrijd wordt gespeeld, krijg ik kippevel en bij het Wilhelmus niet. En dat heeft niet alleen met de melodie te maken.’

Paspoort

Naam: Tom Egbers

Geboren: 18 oktober 1957 in Almelo

Privé: Woont met zijn vrouw in Amsterdam. Ze hebben een dochter, Amy (23), en een zoon, Rick (19)

Carrière: Na de school voor journalistiek ging Egbers in 1984 als presentator naar Studio sport. Op een uitstapje naar Veronica na (1990-1992) bleef hij de NOS trouw. Naast Champions League-wedstrijden en de wedstrijden van het Nederlands elftal presenteerde Egbers muzikale programma’s als North Sea Jazz en Tom & Herrie en een interviewreeks met mediamensen: In mijn ogen. Egbers is ook presentator van Andere tijden sport.

Publicaties: onder andere twee boeken over Steve Mokone: De zwarte meteoor (verfilmd) en Twaalf gestolen jaren. En: Rory Storm, hoe de koning van Liverpool werd onttroond door The Beatles.