Tania Kross: ‘Wereldburger in Nederland’

Mezzosopraan Tania Kross (39) verhuisde op haar zeventiende van Curaçao naar Nederland. Hoe heeft haar multiculturele achtergrond haar gevormd?

Herinnering aan Curaçao

‘Het spontaan bij elkaar kunnen langsgaan. In Nederland moet je eerst bellen en vragen of je langs kunt komen en ik ben daar nog steeds niet aan gewend. Mijn buurman is vandaag jarig en op Curaçao zou ik vanochtend, toen ik de kinderen naar school bracht, al even getoeterd hebben en geroepen dat ik zo even langskom. Maar je mag hier niet eens toeteren, hahaha!’

‘En ik merk ook dat ik mezelf een soort censuur opleg, zo van: ik ga hem nu niet bellen want hij is vast aan het werk of hij zit te lunchen. Ik zou het veel socialer vinden om hem gewoon een dikke knuffel te gaan geven. Dus ik voel me nu eigenlijk een vreselijke buurvrouw.’

Opvoeding

‘Ik ben vooral anders opgevoed dan het gemiddelde kind op Curaçao. Mijn vader werkte als “employé” bij de raffinaderij van Shell – dat is blijkbaar hoger dan werknemer, want daardoor kregen wij dezelfde faciliteiten als de Nederlandse kinderen op Curaçao. Wij konden zeilen, paardrijden, tennissen, op ballet, schilderles … Mijn vriendin, van wie de moeder docente was op een middelbare school, had dat allemaal niet.’

‘Ook anders in ons gezin was dat je als kind een mening mocht hebben. Andere kinderen moesten vooral braaf zijn en als je toch je mond opendeed werd je afgeranseld. Dat heeft alles te maken met het koloniale verleden. Op mijn veertiende zong ik op donderdag in een bluescafé en op vrijdag danste ik salsaballet op een cruiseboot. De eilanders vonden dat losbandig.’

‘Maar mijn ouders dachten: dat kind heeft een podium nodig. Ze gingen altijd mee. Mijn ouders zijn heel arm opgegroeid en hebben het zwaar gehad, maar ze hebben hun bagage nooit op ons gedumpt.’

Vooroordelen Nederlanders

‘Er is een vooroordeel dat in mijn vóórdeel is uitgepakt. In 2000 won ik de NPS Cultuurprijs dankzij een vooroordeel. Ik moest het opnemen tegen supergoede ontwerpers, architecten, een componist … En ik was een meisje van Curaçao dat zong en daarmee een soort curiositeit was.’

‘Ik heb de prijs niet gewonnen omdat ik de beste was, maar omdat ze dachten dat ik het hardst had moeten knokken om daar te komen. Want hoe is het mogelijk dat iemand uit Curaçao – waar ze immers nog in bananenrokjes in de bush leven – een operazangeres wordt!’

Vooroordelen Antillianen?

‘O, dat zijn er zoveel! Hahaha! Even kort door de bocht dan: Nederlanders stinken. En waarom denk je dat wij op Curaçao zo denken? Mensen op Curaçao maken Nederlanders mee die op Curaçao zijn. En weet je wat die leuke gezellige Nederlanders doen als ze op ons eiland zijn? Ze gaan lekker op de fiets naar hun werk. Daar komen ze bezweet en stinkend aan, want het is bloedheet en van deo hebben ze blijkbaar nooit gehoord.’

‘Zitten ze de hele dag met een rode kop en een plakshirt. Op Curaçao denken wij dus dat alle Nederlanders stinken en dat dat iets met blanke poriën te maken heeft. Bij Nederlanders moet je van de wind af gaan staan! Hahaha!’

Belangrijk

‘Onlangs heb ik het huis van mijn ouders op Curaçao gekocht en helemaal laten opknappen. Het is een paradijs geworden. Mijn ouders wonen beneden en in de vakanties wonen wij boven. Dit is het belangrijkste wat ik tot nu toe gedaan heb, want mijn ouders zijn nu financieel onafhankelijk.’

Eigen weg

‘Veel mensen op Curaçao hebben een soort minderwaardigheidscomplex overgehouden aan het koloniale verleden. Dat begrijp ik heel goed. Maar dat betekent niet dat ik daaraan mee hoef te doen. Onze gezamenlijke geschiedenis maakt mij cultureel divers. Een mengelmoes van zwart, Duits, Joods en indiaans uit Curaçao, wonend in Nederland … Een prima combinatie voor een wereldburger.’

Paspoort

Naam: Tania Kross

Geboren: 3 augustus 1976 op Curaçao

Opleiding: Conservatorium Utrecht

Carrière: Al tijdens haar studie won Tania Kross haar eerste prijzen en onderscheidingen. In vliegende vaart raasde de mezzosopraan door naar de wereldtop. Ze wordt onder andere gezien als de ideale Carmen-vertolkster vanwege haar passie en vuur.