Column Leo Fijen: Thuiskomen

Leo Fijen is hoofdredacteur Journalistiek en Levensbeschouwing bij KRO-NCRV. In KRO Magazine schrijft hij wekelijks een column over zaken die hem opvallen of bezighouden. Deze week: thuiskomen.

Door onze vaste columnist Leo Fijen

De begraafplaats in de duinen van Schiermonnikoog kent sinds een paar weken een lege plek. Daar waar 47 jaar een drenkeling mocht rusten in de mooiste natuur, is de grafsteen verdwenen en rest er slechts omgewoelde aarde.

De dode is opgegraven. Deze dode heeft door de jongste DNA-technieken weer een naam en een levensverhaal gekregen. Ik schreef er eerder over op deze plek.

Het gaat om de Urker visserman Albert Zwaan. In januari 1968 komt hij op 28-jarige leeftijd om het leven als de UK 91 zinkt, twaalf mijl ten noorden van Ameland.

In juli van dat jaar spoelt hij aan op Schier en wordt hij gevonden door de latere vuurtorenwachter. Niemand weet wie hij is.

Als anonieme drenkeling wordt hij begraven op de laatste rij van begraafplaats Vredenhof. Zijn vrouw is zes jaar met hem getrouwd, heeft vier kleine kinderen en weet niet beter dan dat haar man nooit meer zal worden gevonden, net als de andere vier bemanningsleden.

In augustus van dit jaar hoort de weduwe echter dat haar man geïdentificeerd en daarmee gevonden is, 47 jaar na zijn verdrinkingsdood.

Op een zaterdagmiddag in augustus bezoekt de weduwe met haar vier kinderen voor het eerst het graf van haar man. Dat gebeurt in alle beslotenheid.

Twee maanden later wordt het lichaam van Albert Zwaan opgegraven en met de boot van de reddingsbrigade overgebracht naar Lauwersoog.

Aan het roer van de KNRM-boot staat de schipper die 47 jaar geleden naar het lichaam van Albert heeft gezocht. Deze schipper kan nu doen wat toen niet lukte: de dode naar huis brengen op zijn laatste vaart.

De symboliek kan niet treffender. De familie wacht op Lauwersoog en begeleidt Albert Zwaan terug naar huis.

Na 47 jaar komt hij thuis en wordt daar ook opgewacht door de vier weduwen van de bemanningsleden die nooit meer zijn gevonden.

Na een herdenkingsdienst op Urk wordt Albert Zwaan begraven in een familiegraf. Daar zal zijn weduwe ook ooit begraven worden.

Zo zijn man en vrouw straks toch weer een, in de dood. En zo is de cirkel rond. Het graf op Schier is leeg, de dode is thuisgekomen.