Column Leo Fijen: Ommekeer

Leo Fijen is hoofdredacteur Journalistiek en Levensbeschouwing bij KRO-NCRV. In KRO Magazine schrijft hij wekelijks een column over zaken die hem opvallen of bezighouden. Deze week: de ommekeer.

Door onze vaste columnist Leo Fijen

Op een regenachtige zaterdagmorgen rijd ik door het Zeeuwse landschap, op weg naar ’s Heerenhoek. Ik heb het gevoel dat deze reis langer duurt dan de anderhalf uur die de tomtom aangeeft. Ik vraag me af hoe dat komt.

Is het de regen, ligt de oorzaak in de monotone wegen of komt dat gevoel voort uit de lege ruimte? Ik vermoed het laatste. Zeeland is één grote lege ruimte. Van akkers, van weilanden en van polderwegen die slechts afgebakend worden door dijken en bruggen.

Het roept van alles in me op en stelt me confronterende vragen. Dat doet de lege ruimte altijd met een mens. Alle emoties komen tevoorschijn en kunnen ook pijn doen. Daarom kan een mens niet leven zonder lege ruimte. Want gevoelens moeten van tijd tot tijd herschikt worden.

Gevoelens van boosheid, teleurstelling, twijfel en eerzucht. En die kunnen allemaal tot bedaren komen in de lege ruimte. Zeeland is een ideale plek om opnieuw in balans te komen. Eigenlijk is Zeeland de weg van Pasen tot Pinksteren, de lege ruimte waarin wij als mensen even alleen gelaten worden en niet weten hoe het verder moet.

In de lege ruimte worden de bomen langzaam groen, groeien op de akkers de asperges en krijgen de bloemen hun kleur. In dat vacuüm gebeurt het wonder van de ommekeer. De wereld wordt omgedraaid, van dood naar leven, van dor naar vruchtbaar, van kaal naar groen.

Het is deze wereld omgekeerd: van alleen naar samen, van ik naar wij. Daarom kunnen we niet zonder de lege ruimte tussen Pasen en Pinksteren, daarom is Zeeland een bijna spiritueel decor. En soms gebeurt die omkering heel dichtbij, in de lege ruimte van de box.

Als ik weer thuis ben, zie ik dat mijn kleinzoon van zeven maanden zich voor de eerste keer van zijn rug naar zijn buik keert. Wat in het groot in Zeeland gebeurt, is een kleine werkelijkheid in de box: de ommekeer in de lege ruimte. Dat is de weg van Pasen naar Pinksteren.