Brieven aan God, noemt de beheerder van de begraafplaats de boeken waarin de bezoekers kunnen opschrijven wat hun ter harte gaat. Ik lees wat mensen daar hebben geschreven, aan verdriet, wanhoop en toch ook dankbaarheid. Veel kinderen en klein- kinderen richten het woord tot hun vader of moeder, opa of oma. En ze hebben het over daarboven, in de hemel.
Als deze woorden symptomatisch zijn voor het geloof in het hiernamaals, dan zijn er nog veel Nederlanders die geloven in een leven bij God. En al die kinderen en kleinkinderen feliciteren hun ouders en grootouders met hun verjaardag. Dat is ontroerend om te lezen. Dus als ik bij het graf van mijn moeder sta, feliciteer ik haar ook met haar negentigste verjaardag. Ik kan haar niet meer zien, maar ik weet haar soms verrassend nabij. Niet door het plantje dat ik onhandig bij haar graf zet, wel door gebeurtenissen in het leven. Haar zus Agnes leeft nog en geeft me in deze dagen het overlijdensbericht van mijn oom, de oudste broer van mijn moeder. Hij heet Jan en is in Amerika gestorven op 93-jarige leeftijd. Hij werd daar herdacht in The Washington Post met een uitgebreide biografie. Want deze Jan Stolwijk maakte naam in het ruimtevaartproject van NASA, hij schreef het eerste computerprogramma om de warmtestroom van het menselijk lichaam te modelleren in de ruimte. Dat is in de Verenigde Staten nog steeds bekend als ‘Het Stolwijkmodel’. Daarnaast was hij als epidemioloog, fysioloog en biofysicus wereldwijd pionier in het sick-building-syndroom.
Deze oom Jan was en is de trots van de familie. Dus toen de necrologie in The Washington Post verscheen, kreeg ik zelfs van verre familie in Musselkanaal dat artikel toegestuurd. En juist dan komt mijn moeder tot leven, ook nu zij al vijftien jaar dood is. Want op zulke momenten reiken familiebanden verder dan het hier en nu.
Oom Jan geloofde als wetenschapper niet meer in een leven na de dood, maar zijn sterven bracht de familie dicht bij elkaar en verbond heel intens leven en dood. Sterker nog, mijn moeder is dan zo nabij en voor even negentig jaar. Dat is een mooie gedachte bij een feest als Hemelvaart.
Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 19. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum
