Liefde is het enige dat meer wordt wanneer we het delen met anderen. Mooie woorden die ik aan het begin van dit jaar vond in het appartement van mijn overleden schoonmoeder. Tussen de bladzijden van alle boeken die ze had bewaard en die ze koesterde.
In elk boek vond ik wel een briefje of een aantekening, zoals deze woorden tot haar gericht bij Kerstmis twee jaar geleden door een verzorgende. Ik vond deze woorden in een boekje dat ik zelf had samengesteld voor Kerstmis van afgelopen jaar en dat bij haar laatst gedekte tafel lag. En zo maakte ik niet alleen een reis door het leven van mijn schoonmoeder, maar ook door mijn eigen bestaan.
Ik heb twee linkerhanden en kreeg een simpele taak: om de boekenkast op te ruimen. Daar had ik twee dagen de tijd voor, 48 uur om op avontuur te gaan door zovele levens. Ik wist dat mijn schoonmoeder veel bewaarde, ik besefte ook dat in haar nu alle ouders zijn overleden, maar ik had me nooit gerealiseerd dat dit besef ook werkelijkheid werd in al die aantekeningen en briefjes tussen de boeken.
Natuurlijk rekende ik erop dat mijn schoonvader weer tot mij zou spreken in opdrachten en gedichten die tussen de bladzijden gevonden werden. Dat deed hij ook op een liefdevolle wijze, daarmee de woorden onderstrepend dat liefde meer wordt als je haar deelt met anderen. En dat dit doorgaat tot ver na je dood. Maar ik had niet verwacht zoveel tekens van leven van mijn eigen ouders terug te vinden.
Mijn moeder is al ruim 17 jaar dood maar stuurde alleen maar lieve woorden naar mijn schoonmoeder en dus ook naar mij. Mijn vader deed er niet voor onder. Een boekenkast verbindt leven en dood, hemel en aarde. Alsof er geen afstand bestaat in jaren, alsof je alle overledenen even kunt aanraken en omhelzen. Een boekenkast is een dunne plek waar het hier en nu samenvalt met de eeuwigheid.
Het sterkst beleefde ik dat bij woorden van mijn schoonmoeder. Ergens in een boekje schreef zij: ‘Wat is geluk? Soms, heel soms, heel dichtbij. Dat even heel rustige, heel stille in je hart. Alsof God bestaat en Hij je even aanraakt’. Als dat geen liefde is, je geluk delen door de dood heen.
Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 3. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum
