Drones: een toevoeging of een rage?

Drones inzetten voor fotografie of film is helemaal je van het. Zowel amateurs als professionals werken ermee, maar dit gaat niet altijd van een leien dakje.

Filmen met drones: Hemels camerawerk

Er was een tijd dat er minstens een hoogwerker of helikopter aan te pas moest komen als programmamakers hun kijkers wilden trakteren op indrukwekkende beelden. Tegenwoordig zijn er drones. Deze drones zijn kleine vliegtuigjes met een camera die met een afstandsbediening worden bestuurd. Dankzij de technologische ontwikkelingen zijn luchtopnames voor iedere programmamaker bereikbaar en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt.

Bijvoorbeeld door Theresa Boerema. Zij werkt als eindredacteur bij de KRO-NCRV en heeft programma’s als Netwerk, Kruispunt en Het eilandgevoel van Schiermonnikoog op haar cv staan. ‘Vorig jaar hebben we bij Het eilandgevoel van Schiermonnikoog regelmatig drones ingezet. Van kijkers en eilanders kregen we weleens te horen dat ze de verhalen geweldig vonden, maar dat de beelden niet het eilandgevoel gaven. Door de inzet van een drone hebben we dat nu wel kunnen bereiken.’

Oefenen

Drone-piloot Frank de Bruijn laat zich met zijn bedrijf Chaos Films inhuren door omroepen, zenders of bedrijven die speciale camerabeelden willen. Hij maakte drone-opnames voor onder meer het AVROTROS- programma Atlas, survivalprogramma’s van Bear Grylls en Adam zoekt Eva. ‘Meer dan vijf jaar geleden ben ik hiermee begonnen’, vertelt Frank.

‘Het is een kwestie geweest van veel tijd erin stoppen en maar blijven oefenen met vliegen. In het begin was het echt: tien centimeter omhoog, even blijven hangen en dan weer snel zakken. Vervolgens moest je je zenuwen weer even de baas worden en ging je weer verder.’ Immers, als er iets mis zou gaan met de drone, kon dat flink in de papieren lopen.

Frank: ‘Mijn eerste drone kostte zo’n achttienduizend euro. Maar als je het een beetje professioneel aanpakt, koop je zo’n drone tegenwoordig al voor drieduizend euro. Die kun je dan met twee mensen bedienen, zoals wij dat altijd doen. Bij grote buitenlandse klussen bestuur ik de drone en bedient mijn vrouw José de camera.’

Problemen

In Mikro Gids vertelde Derk Bolt eind vorig jaar dat het gebruik van drones bij Spoorloos niet altijd van een leien dakje gaat. ‘Zo’n ding ben je ook weleens kwijt. Dan heb je hem nét over een riviertje laten vliegen, maar zie je hem niet meer omdat-ie tegen de bosjes valt.’ Het klinkt Frank bekend in de oren, hoewel hij er zelf nooit eentje is kwijtgeraakt. ‘We waren eens in Panama aan het filmen en telkens als we in een bepaalde hoogtebaan kwamen, verloor hij contact. We snapten er niks van.’

‘Een keer begon hij zelfs pirouetjes te draaien. Of hij ging ineens naar links. Dan krijg je het benauwd hoor! Maar dan haalde ik hem snel van de GPS af, liet ik hem handmatig iets zakken en zorgde ik dat zowel de drone als ikzelf rustig kon worden. Je moet er niet aan denken dat hij in zee stort.’

Mede om veiligheidsredenen mag in Nederland niet zomaar met drones boven bebouwde gebieden worden gevlogen. Frank: ‘De laatste jaren zijn de regels in Nederland flink aangescherpt en moet je vergunningen aanvragen als je drone-opnames wil maken. Dat geldt eigenlijk voor de meeste landen maar niet overal is men daar even strikt in.’

Volwaardig

Het gebruik van drones door televisiemakers is de laatste jaren flink toegenomen. Maar volgens Frank wordt er vanuit de regie soms te weinig nagedacht over de toegevoegde waarde van die luchtopnames. Frank: ‘Vaak is het van: Ga even met die drone in de lucht, maak wat shots en dan plakken we die wel ergens tussen.’ Zonde, vindt Frank. ‘Je kunt er echt een verhaal mee vertellen en je moet zo’n drone dan ook als een volwaardige camera zien.’

Dat is precies hoe er de afgelopen jaar gebruik van is gemaakt bij Het eilandgevoel van Schiermonnikoog. Eindredacteur Theresa Boerema is zich goed bewust van de toegevoegde waarde van de dronebeelden. ‘Wat ik onwaarschijnlijk mooi vond, was een gesprek met een monnik dat we in de vroege ochtend voerden op het enorme strand van Schiermonnikoog. Dan zie je vanuit de lucht gefilmd een heel klein figuurtje het strand oplopen. Moederziel alleen. De camera zakt naar beneden en dan zie je pas dat het broeder Paulus is, in de vroege ochtenduren op zoek naar de stilte.

De camera scheert prachtig over hem heen en gaat weer weg. Dat zijn beelden die je op geen enkele andere manier zou kunnen maken. Ze ondersteunen en versterken ook de eenzaamheid van zijn verhaal. Juist door de droneshots die we van broeder Paulus konden maken werd de combinatie van vorm en inhoud ijzersterk.’

De aflevering van Tegenlicht over drones